Оптикалық газ анализаторлары

Өнеркәсіптік технологиялардың қарқынды дамуымен улы және жарылғыш болып табылатын әртүрлі газдарды пайдалану және өндіру қажеттілігі артты. Кез келген кәсіпорында мұндай заттарды бақылау оның үздіксіз және қауіпсіз жұмысын қамтамасыз етудің негізгі міндеті болып табылады. Сонымен қатар, бұл экологиялық жағдайды тұрақтандырудың маңызды шарасы.

Оптикалық газ анализаторлары

Газды талдау зертханалық жағдайда да сәйкес әдістерді қолдана отырып, қазіргі заманғы газ талдау құрылғыларының көмегімен де жүргізілуі мүмкін. Соңғы нұсқа қолайлы, өйткені ол жұмыс ортасының ауасындағы заттың концентрациясын анықтауда максималды дәлдікке мүмкіндік береді, сонымен қатар индикатор қалыпты диапазоннан шыққан кезде дабыл ретінде әрекет етеді. Бұл ретте портативті оптикалық газ анализаторлары әртүрлі жерлерде бірнеше параметрлерді өлшеуге жарамды.

Құрылғылардың сипаттамасы

Оптикалық газ анализаторы – ластаушы газдар мен газ қоспаларының концентрациясын бақылауға арналған заманауи өлшеу жабдығы. Бұл санаттағы құрылғылар технологиялық процестер улы газдарды қолданумен байланысты кез келген кәсіпорында қажет.

Оптикалық газ анализаторлары күкіртті сутегін (немесе мамандандырылған күкіртсутегі газ анализаторын пайдалану), күкірт диоксиді, метан, пропан, оттегі және басқа заттарды анықтау үшін пайдаланылуы мүмкін. Бұл ретте Promanalit шығаратын құрылғылар халықаралық стандарттарға және Қазақстан Республикасының экологиялық талаптарына сәйкес келеді. Сонымен қатар, өндіруші нақты жұмыс жағдайларына сәйкес келетін және белгілі бір заттарды өлшеуге арналған модификацияға тапсырыс беру мүмкіндігін ұсынады. Жабдықты сыртқы жетектерге де қосуға болады (мысалы, авариялық желдету жүйесіне).

Техникалық сипаттамалар

Оптикалық газ анализаторы 1-ден 16-ға дейінгі өлшеу арналарын қамтуы мүмкін. Бұл оны әртүрлі газдарды пайдаланатын технологиялық процестерге қолайлы көп функциялы құрылғыға айналдырады. Қазіргі заманғы анализаторлардың келесі сипаттамаларын да бөліп көрсетуге болады:

• көрсеткіштер диапазоны — 0-ден 150 мг/м3 дейін;
• заттардың концентрациясын өлшеу параметрлері — 20-дан 120 мг/м3 дейін;
• алынған мәліметтердің салыстырмалы қателігі — 20%;
• дабыл шегі — 20, 100 мг/м3;
• температура диапазоны -45-тен +45 градусқа дейін;
• сыртқы жабдықпен біріктіру — релелік және токтың аналогтық шығыстары (0-ден 5 мА-ға дейін, 4-тен 20 мА-ға дейін);
• жарылыстан қорғау — отқа төзімді қасиеттері модификацияға байланысты.

Көп арналы оптикалық газ анализаторы сұйық кристалды дисплеймен жабдықталған, ол белгілі бір заттардың пайыздық арақатынасы туралы ақпаратты көрсетеді, сонымен қатар белгілі бір газ мазмұнының сыни асып кетуі туралы хабарлайды.

Әрбір құрылғыда дыбыс сигналдарымен қайталанатын жарықдиодты индикатор бар. Кәсіпорын белгілеген көрсеткіштерден асып кеткенде, дабыл сигналы іске қосылады және сыртқы жетектердің релелік контактілері жабылады. Оптикалық газ анализаторларын пайдалану оператордың минималды қатысуын талап етеді. Бұл ретте персонал шығыс интерфейсі арқылы қосылған дербес компьютердегі барлық ағымдағы өлшемдерді бақылай алады.

Қолдану аясы

Оптикалық газ анализаторларының негізгі мақсаты - шағын жабық кеңістіктердегі ауа жағдайын бақылау. Бірақ мұндай құрылғыларды ашық жерлерде де қолдануға болады. Жабдық әртүрлі технологиялық процестер үшін таптырмас:

• металлургиялық зауыттарда болат өндіру;
• газ қондырғысының ағып кетуін анықтау;
• құрылыс материалдарын, атап айтқанда шыны және керамика өндірісі;
• ашық отты пайдаланатын учаскелердегі ауаның сапасын бақылау;
• жертөлелерде, коллекторларда, құдықтарда және басқа да жерасты кеңістіктерінде жұмыс істеу;
• биотехнологиялық процестерде ашыту нәтижесінде түзілетін газдардың концентрациясын өлшеу;
• жабық үй-жайларда өрт және түтін көздерін анықтау;
• өнеркәсіптік газдарды пайдаланумен байланысты басқа жұмыстарды орындау (атап айтқанда, мұнай өңдеу, тау-кен өндіру, химия және басқа салаларда).

Жұмыс принципі

Осы типтегі барлық газ анализаторларының жұмыс принципі зерттелетін заттың оптикалық қасиеттерін өлшеуге негізделген (оларға, мысалы, сыну деңгейі мен спектрлік тығыздық жатады). Сезімтал элементтердің (датчиктердің) түрлері бақылауға жататын газдар немесе қоспалар бойынша анықталады. Ең танымал оптикалық газ анализаторларының келесі топтары: инфрақызыл, ультракүлгін, фотоколориметриялық, люминесцентті.

Ерекшеліктер

Оптикалық газ анализаторлары жоғары ажыратымдылыққа ие, бұл оларды пайдаланылған газдардағы зиянды және жарылғыш қоспалардың микроконцентрацияларын талдауда тиімді етеді. Бұл ретте көп арналы құрылғы оптикалық модульді және талданатын затқа сәйкес орнатылған сенсорды пайдаланып аралас өлшеу мүмкіндігін болжайды. Жабдық нақты уақыт режимінде бірнеше параметрлерді зерттеуге мүмкіндік береді.

Заманауи портативті анализаторлардың басқа артықшылықтарының қатарында өлшеудің жоғары дәлдігі, сыртқы жетектерді қосу мүмкіндігі және ықшам өлшемдері бар. Құрылғылар жиі техникалық қызмет көрсетуді қажет етпейді; тұрақты калибрлеу жеткілікті.

Осылайша, газды талдау көптеген кәсіпорындарда маңызды қауіпсіздік шарасы болып табылады. Өлшеу нәтижесінде алынған белгілі бір заттардың сандық құрамы процесті оңтайландыру мақсатында бақылау үшін қолданылады. Сонымен қатар, оптикалық газ анализаторын үнемі пайдалану қызметкерлерді қорғауға және қоршаған ортаға келетін зиянды азайтуға көмектеседі.